Stirling – pierwsza stolica Szkotów.

 

Oglądaliście może nagrodzony Oskarami film Mela Gibsona Braveheart – Waleczne Serce? Jeśli tak, to zobaczyliście w nim największe bitwy w historii Szkocji stoczone w rejonie Stirling pod koniec XIII wielu. Choć sam film nie był tutaj kręcony i Mel Gibson (również świetny odtwórca głównej roli) podkoloryzował niektóre wątki (bo historia odległa i nie wszystko wiadomo), to jednak doskonale odzwierciedla on zawieruchę dziejową Szkotów, a przywódca powstania przeciwko Anglikom – William Wallace, nazwany tu Walecznym Sercem, jest bohaterem narodowym tego kraju. Zresztą jemu poświęcony ogromny monument w kształcie wieży stoi na okolicznych wzgórzach. Może film nie jest do końca oparty na faktach, ale na pewno bardzo spopularyzował i rozreklamował to miejsce.

https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Wallace_Monument_(1).jpg

STIRLING

Wiadomo więc już, że miasto jest stare. Stirling ma wiele dawnych zabytków, kamiennych domów i wąskich uliczek pnących się pod górkę. No i legend. Takie klimaty dla mnie. A na samym szczycie tej „górki” wznosi się duży zamek, miejsce, gdzie mieszkali, chrzcili i koronowali się szkoccy królowie. Król Jakub IV uważał nawet, że jest ono powiązane z mitycznym królem Arturem. Jeśli też lubicie takie klimaty warto wykręcić tu z trasy wiodącej z Edynburga do Glasgow i poświęcić parę godzin na jego zwiedzanie.

ZAMEK W STIRLING (STIRLING CASTLE)

Zamek w Stirling to nie tylko jedna z najważniejszych i największych szkockich fortyfikacji, ale duma narodowa Szkotów i również majstersztyk architektoniczny. Zbudowany na szczycie stromego wzgórza, otoczony potężnymi murami obronnymi był doskonale położony strategicznie i  trudny do zdobycia, choć i tak przechodził dość często w rąk do rąk. Obok płynie rzeka Forth, a zamek strzegł przepraw przez nią, bowiem wiódł tędy szlak z południa na północ kraju. Jego budowa rozpoczęła się w XII wieku, ale potem był przebudowywany i odnawiany. Stąd dziś spotkamy tu ciekawą mieszankę architektoniczną, która jednak nie razi, a wręcz zachwyca. W ostatnich wiekach służył jako koszary, dopiero w latach 60-tych ubiegłego wieku stał się miejscem do zwiedzania, choć do dziś trwa restauracja znajdujących się tu obiektów.

FORTYFIKACJE

Z dużego parkingu przed zamkiem, do którego autokar wspiął się wąskimi uliczkami przechodzimy do bramy wejściowej. Po prawej mijamy pomnik Roberta Bruce’a, króla Szkocji z początku XIV wieku, który w filmie Braveheart, również się pojawia. 

Wchodzimy na mały dziedziniec i dalej przez kolejną bramę na następny, a potem przez jeszcze jedną na kolejny, więc fortyfikacje potężne. Po drodze mijamy budynki obronne i magazyny pełniące dziś funkcję sklepików z pamiątkami, kawiarenek czy wystaw muzealnych. Wiele ich dookoła zamku.

A spacerując wokół murów obronnych można podziwiać wspaniałe okoliczne krajobrazy. Te najbliższe to urokliwie położone cmentarze oraz dawne królewskie ogrody.

 

OGRODY KRÓLOWEJ ANNY (QUEEN ANNE GARDEN)

Jeden położony jest obok pałacu po południowej i słonecznej jego stronie. Jest to spokojne miejsce i bardzo zadbane z dużą ilością pachnących róż i innych gatunków kwiatów oraz trawnikiem niczym dywan. Stanowi on relaksujący przerywnik w zwiedzaniu kamiennych budowli. Widać stąd pokoje królowej oraz wieżę książęcą, a z drugiej strony są piękne widoki na okolicę. Jeśli ktoś szuka cienia znajdzie go pod rozłożystym dwustuletnim bukiem.  

BUDOWLE ZAMKOWE

Wokół centralnego placu stoi Pałac Królewski ze wspaniałymi zdobieniami, Kaplica i budynki, w których znajdowały się dawne apartamenty królewskie, będące dziś muzeum z udokumentowaniem wojskowej przeszłości zamku. Wszystkie z szarego kamienia. Tylko Wielka Sala wyróżnia się jasnym kolorem. Wszystkie pochodzą z XV i XVI wieku. Za Wielką Salą znajdziemy odtworzoną Wielką Kuchnię, w której zobaczymy jak żywych ludzi w niej pracujących oraz pokarmy, które przyrządzali. Przygotowana w niej ekspozycja nawiązuje do uczty, którą wydała Maria Stuart z okazji chrztu jej syna. Wszystko jest tak realne i tętniące życiem, łącznie z kotami, psami i szczurami, że trzeba tego dotknąć, aby stwierdzić, że to tylko ekspozycja. 

PAŁAC KRÓLEWSKI (ROYAL PALACE)

Wspaniale umeblowane i udekorowane pokoje, szczególnie niezwykłe sufity, i przebrani w kostiumy przewodnicy przenoszą nas do XVI wieku, kiedy to zamek był domem Jakuba V i dzieciństwa jego sławnej córki Marii I Stuart, królowej Szkotów. Wspaniale je odrestaurowano. 

Niezwykłe są repliki Głów Stirlinga (Stirling Heads), które są na jednym z sufitów, a te które zachowały się w oryginale wystawiono w części muzealnej zamku. Jest to jeden z największych skarbów sztuki w Szkocji. Są to XVI-wieczne, prawie metrowej wielkości dębowe medaliony z wizerunkami królów i królowych oraz znanych postaci z Biblii i mitologii.

Możne też tu podziwiać wspaniałe gobeliny Polowanie na jednorożca, przedstawiające atmosferę dworu królewskiego, których odtworzenie trwało wiele lat i kosztowało kilka milionów funtów. Król Jakub V miał ich sporą kolekcję. Oryginały tkane w Niderlandach na początku XVI wieku znajdują się w muzeum w Nowym Jorku. Jak wspominałam we wcześniejszym szkockim wpisie, jednorożec to jeden z symboli Szkocji wyrażający wolność i niepodległość w tej bajecznej krainie, więc tych symboli w zamku jest bardzo wiele. 

WARSZTAT GOBELINOWY.

KAPLICA KRÓLEWSKA (ROYAL CHAPEL)

Obecna kaplica wzniesiona na starszych fundamentach pochodzi z końca XVI wieku. Wybudowano ją na zlecenie króla Jakuba VI na chrzest swego syna Henryka. Uwagę zwraca jej wielkość, ogromne okna oraz piękny fryz naścienny.

 

WIELKA SALA

Wielka Sala (Great Hall) to odtworzona wspaniała sala z początków XVI wielu służąca do organizacji uczt i widowisk, jedna z największych w Szkocji. Ma ciekawą konstrukcję sklepienia z drewna oraz wysokie okna na końcu podwyższenia, gdzie zasiadała królewska para. Z drugiej strony jest galeria dla grajków. Ogrzewało ją pięć dużych kominków. Robi wrażenie! Można tu przez chwilę poczuć się po królewsku i zrobić sobie fotkę na tronie.

Zamek w Stirling to wspaniałe miejsce, z ogromną dawką szkockiej historii, którą czuć tu na każdym kroku!