Romańska Kolegiata św. Piotra i Pawła w Kruszwicy.

Mówi się o niej, że jest niemym świadkiem dziewięciu wieków historii tego miejsca. Z tym "niemym" tak do końca się nie zgadzam, bo gdy patrzę na jej ciekawy wygląd, na jej stare architektoniczne detale i wystrój, to widać wiele z tej odległej przeszłości. W dodatku zachowały się źródła historyczne, choć czasem sprzeczne, mówiące o jej powstaniu i przeznaczeniu, przechowywane dziś w Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie. Jedno jest pewne: Kolegiata św. Piotra i Pawła w Kruszwicy jest jedną z najstarszych polskich świątyń i w dodatku doskonale zachowaną :)

Jej budowę rozpoczęto w XI wieku, ale główna część stanęła w latach 1120-1140. Pełniła wtedy funkcję katedry biskupstwa kruszwickiego, a fakt istnienia tu biskupstwa potwierdził bullą papież Innocenty II w 1133 roku.  Jako fundatorzy wymieniani są Mieszko II oraz Bolesław Krzywousty. Wznieśli ją benedyktyni dla kontynuacji chrystianizacji północnych terenów polskich ziem, więc pełniła tu ogromną rolę. Gdyby jej mury mogły coś powiedzieć, dowiedzielibyśmy się po ilu śladach „wielkich ludzi” z tych zamierzchłych czasów depczemy odwiedzając świątynię. Na pewno są tu ślady wielu biskupów, królów oraz np. księżniczki Judyty – córki Bolesława Krzywoustego, która w kruszwickiej kolegiacie brała ślub. Był wtedy 1148 rok. Kiedy biskupstwo przeniesiono do Włocławka znaczenie świątyni się zmniejszyło. W ciągu swej wielowiekowej historii była też niszczona, więc przebudowywano ją kilka razy, jednak w drugiej połowie XX wieku odzyskała swój romański charakter :) 

Stoi na wysokiej skarpie opadającej do Jeziora Gopła otoczona cmentarzem, którego groby rozmieszczone są na jej zboczach. Pomyślałam, że jakże spokojne i piękne miejsce mają spoczywający tutaj zmarli. Zwłaszcza, że obok stoi prosta w wyglądzie, a przez to piękna świątynia zbudowana ze starannie wyrównanych ciosów piaskowca i granitu.  Jej oryginalny wygląd rzuca nam się w oczy już daleka. Od wejścia na przykościelny plac widzimy jej pięć zaokrąglonych części. To mniejsze i większe romańskie absydy, które zachowały swoje oryginalne, niewielkie otwory okienne. Widzimy też wieżę, która po pożarze (XVI wiek) spowodowanym przez burzę została odbudowana już z cegły. Gdy podchodzimy bliżej widzimy równie oryginalne i ciekawe portale wejściowe ze starymi drzwiami :)

Przy wejściu do kościoła zwracam uwagę na wytartą przez wieki rękami wiernych kamienną kropielnicę, dalej widać wnęki absyd z przepięknie wymurowanymi sklepieniami z drobnych, jednak tu nieobrobionych kamieni. Wygląda to niesamowicie!

A wnętrze to prostota i surowość w formie, zgodnie z regułą zakonu benedyktyńskiego. Są tu trzy nawy, które są podtrzymywane przez szerokie kamienne filary. Ciosy jasnego piaskowca, z którego zbudowano świątynię oraz elektryczne oświetlenie rozświetlają pięknie jej wnętrze, bowiem przez małe okienka wpada tu mało światła słonecznego. Wspaniały klimat do skupienia, jednak miałam problem z wykonaniem ładnych zdjęć w tych warunkach:)

Niewątpliwie ozdobą wnętrza jest drewniany, modrzewiowy strop, którego w Polsce, w tak wiekowych kościołach, nigdzie indziej nie widziałam (ostatnio na Rodos u joannitów w Pałacu Wielkich Mistrzów). Inne ozdoby to ciekawe ołtarze, dekoracyjne stalle i konfesjonały, obrazy na ścianach, rzeźby, płyty marmurowe z nazwiskami rezydujących tu biskupów, witraże w absydach oraz piękne chrzcielnice sięgające początków tej świątyni. Zwróciłam jeszcze uwagę na ciekawą, gotycką scenę Ukrzyżowanie w belce tęczowej oraz na kolorowe chorągwie zdobiące główną część skromnego kościoła. Jestem zachwycona tym, co zobaczyłam – dziewięć wieków burzliwej historii! 

Na prośbę kardynała Stefana Wyszyńskiego papież Paweł VI w 1970 roku nadal jej tytuł bazyliki mniejszej w uznaniu zasług religijnych i historycznych. Gdybyście odwiedzali Mysią Wieżę, to z jej szczytu widać wieżę świątyni za Gopłem. Kiedyś była poza miastem (zgodnie z regułą zakonu), dziś jest częścią dużego osiedla mieszkaniowego:)

KOLEGIATA WIDOCZNA W ODDALI WŚRÓD ZIELENI DRZEW. PO PRAWEJ NOWE OSIEDLE.

Kolegiata w Kruszwicy do kolejne niesamowicie interesujące miejsce na Piastowskim Szlaku, które należy zobaczyć. To też kolebka naszej polskości😊

Życzę moim blogowym znajomym miłego weekendu i dziękuję za wspólne podróżowanie😊😊😊